انواع روش های اتصال سیم های برق
در زمان سیم‌کشی برق خانگی ( شامل برق‌کشی همه نوع ساختمان مسکونی، اداری، کارگاهی و...) به منظور اتصال سیم‌ها به هم در محل پایانه‌ها، تقسیم‌ها و اتصال معمولی سیم‌ها، از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود؛ برای این که بدانیم ترمینال برق چیست؟ باید با انواع و اقسام روش‌های اتصال آشنا شویم:
روش‌های اتصال سیم‌های برق به یکدیگر
1. اتصال روی هم یا اتصال طولی: به این معنا که سیم‌ها را مطابق شکل به صورت ضربدری روی هم قرار می‌دهیم و به صورت اصولی به هم می‌پیچانیم. سپس بایستی با چسب برق، عایق‌کاری آنها را انجام دهیم.
2. اتصال سیم ها به روش سربه‌سر: گاهی در جعبه تقسیم‌ها لازم است سیم‌ها به هم متصل شوند، از جمله روش‌های متداول، روش اتصال سر به سر سیم ها است. که در شکل روش کار دیده می‌شود.
3. اتصال سیم نازک به ضخیم: برای انشعاب گرفتن از یک سیم ضخیم می‌توان از این نوع اتصال استفاده‌کرد، در این نوع اتصال، سیم‌ها را ابتدا روکش‌برداری کرده و سپس سیم نازک را بر روی سیم ضخیم می‌پیچانند.
4. اتصال به روش انشعاب میانی: در این روش، یک انشعاب فرعی از یک سیم اصلی گرفته می‌شود، در این روش ابتدا حدود سه سانتی‌متر از سیم اصلی را لخت کرده و سپس سیم فرعی را که عایق آن به اندازه‌ی 5/1 سانتی‌متر برداشته شده‌است، بر روی آن به طور محکمی می‌پیچانیم. درباره انواع اتصالات سیم ها بخوانید.
عایق‌کاری اتصالات
روش‌های اتصال سیم که در بالا گفته شد، اگر عایق‌کاری مناسبی در مورد آنها انجام نشود، استاندارد نیست و موجب گرم شدن، سوختن و آتش‌سوزی می‌شود. از جمله روش‌هایی که موجب محکم‌تر و ایمن‌تر اتصالات فوق می‌شود، لحیم کاری اتصالات قبل از عایق‌کاری است.هرگاه اتصالات تشریح شده در بالا، شُل باشد، یعنی اتصال محکمی که قابلیت عبور شدت جریانی شبیه سیم معمولی را نداشته باشد؛ محل اتصال گرم شده و موجب از بین رفتن عایق و سپس اتصالی و حریق می‌گردد. بهترین نوع اتصال استفاده از ترمینال الکتریکی برق است. اما ترمینال الکتریکی چیست و چرا بهتر است در تاسیسات برقی از آنها استفاده کنیم؟
اما چرا بهتر است در تأسیسات برقی از ترمینال‌های الکتریکی استفاده کنیم؟
استفاده از ترمینال الکتریکی در تجهیزات برقی دارای مزیت‌های زیادی است از جمله:
وقتی که شما از ترمینال‌های الکتریکی برق استفاده می‌کنید، درجه اطمینان و ایمنی در هنگام کار بالا می‌رود؛ چراکه اتصال دو سیم به‌وسیله این نوع ترمینال برق به یکدیگر، خطر گرم شدن سیم‌ها در محل اتصال را از بین می‌برد و دیگر مشکلاتی نظیر برق گرفتگی و آتش‌سوزی رخ نمی‌دهد، در نتیجه شما می‌توانید به راحتی و بدون کوچک‌ترین نگرانی از امنیت کار، تابلوهای برق را انشعاب گیری نمایید.
با استفاده از ترمینال الکتریکی مطمئناً اتصال سیم‌ها به‌صورت استاندارد، محکم و بادام انجام می‌شود؛ وقتی شما برای وصل کردن سیم‌ها به یکدیگر از چسب برق استفاده می‌کنید، ممکن است به مرور زمان سیم‌ها دچار پوسیدگی شوند و نیاز به تعویض پیدا کنند، اما در صورتی که از ترمینال‌های الکتریکی کمک بگیرید و سیم‌ها را به یکدیگر متصل کنید، آنها هم محکم‌تر به هم وصل می‌شوند و هم پوسیده نمی‌شوند و اگر بخواهید ترمینال را باز نموده و مجدداً در محل دیگری آن را نصب کنید، به سیم‌ها و ترمینال برق الکتریکی آسیبی وارد نمی‌شود. پیشنهاد می شود درباره آموزش برق کشی ساختمان بخوانید.
ترمینال برق چیست؟
امروزه در استانداردهای برق‌کشی، پیچیدن سیم‌ها برای ایجاد اتصال الکتریکی و پوشاندن آنها با چسب الکتریکی منع قانونی دارد. استفاده از انواع ترمینال‌های برق به این منظور ضمن این که کاملاً ایمن و محکم است، بارها و بارها قابلیت باز و بسته شدن دارد. برای این که بدانیم انواع ترمینال برق چیست و چگونه کاربردهایی دارند، در ادامه با ما همراه باشید.
انواع ترمینال برق چیست؟
1. ترمینال شاخه ای
ترمینال شاخه‌ای از رایج‌ترین و البته قدیمی‌ترین نوع ترمینال‌های برق هستند، به گونه‌ای که هرگاه سؤال شود که ترمینال برق چیست، بلافاصله ترمینال شاخه‌ای به ذهن متبادر می‌شود.
ترمینال شاخه‌ای در دو نوع نرم و خشک دسته بندی می‌شوند، این ترمینال قابلیت جدا شدن نیز دارد. شاخه‌های ترمینال شاخه ای معمولاً 12 عدد می‌باشد.
2. ترمینال سرامیکی
این نوع ترمینال از سرامیک ساخته شده و ضمن بادوام بودن، مقاومت زیادی نیز در برابر حرارت از خود نشان می‌دهد.
3. ترمینال ریلی
ترمینال ریلی که به آن ترمینال تابلویی هم گفته می‌شود، مناسب برای تابلوهای برق است، و ساختار آن به گونه‌ای است که بر روی ریل تابلوهای برق ( شبیه ریل موجود در انواع جعبه فیوز خانگی) نصب شده و می‌تواند حرکت کشویی نماید.
کاربرد ترمینال ریلی چیست؟
از ترمینال‌های ریلی در انواع اتصالات همچون ترمینال ارت، برق فشارقوی، ترمینال های دوطبقه و سه طبقه، ترمینال‌های شمش خور و ترمینال‌های فیوزخور در جعبه‌فیوزها استفاده می‌شود.
اگر میخواهید ساختمان را برق کشی کنید و نمیدانید چطور لوله گذاری کنید پیشنهاد می شود مقاله نکات لوله کشی برق ساختمان را بخوانید.
روش کار با ترمینال ریلی
وقتی ترمینال بر روی ریل موجود در تابلوی برق نصب شد، سیم ورودی را که قبلاً آن را وایرشو کرده‌ایم، در یک سمت ترمینال ( سلول ورودی) قرارداده و در حالی که با انبردست، سیم را نگه‌داشته‌ایم، با پیچ گوشتی، پیچ سلول را محکم می‌کنیم.
سمت دیگر را نیز به همین ترتیب سیم مربوطه را نصب‌کرده و محکم می‌نماییم. ترمینال ریلی پیشرفته: نوعی ترمینال ریلی به تازگی به بازار عرضه شده که قابلیت اتصال سیم های با سطح مقطع 25mm2 تا 185mm2 را داراست. پیشنهاد می شود درباره آموزش برق کشی ساختمان بخوانید.
خصوصیات مفید و قابل توجه این نوع ترمینال برق چیست؟
- عدم نیاز به هرگونه ابزار برای اتصال ( سربندی ساده)
- سرعت نصب بسیار بالا
- دارا بودن انواع ترمینال‌های متفاوت، شامل جریانی، جداکننده، دیوددار، جریانی و مقاومت دار
- دارا بودن ترمینال‌هایی که به طور خودکار تا ولتاژ 1000 ولت، قطع می‌کند، این مورد برای کاربرد فتوولتائیک مورد نیاز است.
- امکان به کار بردن تعداد زیادی از این نوع ترمینال در یک تابلو به دلیل ظریف و جمع و جور بودن.
- امکان نشانه‌گذاری یا شماره‌گذاری روی ترمینال‌ها، با پرینترهای حرارتی.
- به بازدیدهای دوره‌ای، نیاز نمی‌باشد.
- به دلیل دارابودن مکانیزم فنری ترمینال (Push Wire – Cage Clamp)، نیازی به گشتاورسنج به منظور محکم شدن ندارد.
- دارای قابلیت جمپرگذاری تا 4 ردیف در ترمینال های کنترل، بدون تداخل.
- قابلیت کار در دماهای 40 درجه زیر صفر تا 70 درجه بالای صفر
- دارا بودن مقاومت در مقابل ارتعاش ولرزه.
- پوشش دادن تمام استانداردهای ضدلرزه
انواع ترمینال ریلی چیست؟
ترمینال ریلی که از جمله پرکاربردترین و پرمصرف‌ترین قطعات مورد استفاده در تابلوهای برق است، طراحی آن به صورت کشویی بوده و علت این طراحی به دلیل به کارگیری سبک و روش مدولار در این نوع ترمینال است. بر اساس این روش تعداد ترمینال‌ها را می‌توان در این مدل بر روی ریل‌ها کمتر یا بیشتر نمود.
با توجه به این مطلب انواع ترمینال ریلی عبارت است از:
- ترمینال ریلی معمولی: ترمینال ریلی معمولی یا عادی ساده‌ترین نوع این مدل ترمینال بوده که در آن سیم‌ها به وسیله پیچ‌های موجود بر روی ترمینال به یکدیگر متصل می‌شود.
- ترمینال ریلی درپوش‌دار: ترمینال ریلی درپوش‌دار معمولاً در مصارف صنعتی بیشترین کاربرد را داشته و دارای یک رویه از جنس پلی‌کربنات است. در خصوص ویژگی‌های ترمینال ریلی درپوش‌دار می‌توان به مواردی از جمله نصب آسان، ابعاد کوچک، عدم نیاز به تجهیزات مخصوص برای نصب، مقاومت بالا در برابر ضربه و تحمل دمایی بالا اشاره نمود.
- ترمینال ریلی چند طبقه: ترمینال ریلی چند طبقه از تعداد دو یا بیشتر ترمینال تشکیل شده که در این مدل ترمینال‌ها بر روی هم سوار می‌شوند. از ترکیب ترمینال معمولی و فشاری می‌توان به عنوان ترمینال ریلی چند طبقه استفاده نمود.
- ترمینال ریلی فیوزدار: این نوع ترمینال ریلی شامل یک فیوز شیشه‌ای است و هنگامی که مقدار جریان از میزان مشخصی بیشتر باشد، سیم باریک فلزی موجود در این مدل ترمینال ریلی ذوب شده و موجب قطع جریان می‌شود. ترمینال ریلی فیوزدار اغلب برای جریان‌های آنالوگ و برق سیستم بیشترین کاربرد را دارند.
- ترمینال ریلی فشاری: کارکرد ترمینال ریلی فشاری چندان با نوع معمولی این ترمینال فرقی ندارد، به جز در قسمت نحوه اتصال سیم و کابل بر روی آن که متفاوت و البته ساده‌تر است. در ترمینال ریلی فشاری شما می‌توانید با فشار دادن سر هر سیم به یکی از طرفین ترمینال، سیم را وارد آن نموده و به‌وسیله ترمینال نگه‌دارید. در زمان جدا کردن سیم از ترمینال هم باید زامنی را بر روی آن فشار دهید تا سیم آزاد شود. اگرچه کارکردن با این نوع ترمینال ریلی بسیار آسان و راحت است اما نسبت به دیگر انواع قیمت بیشتری دارد. پیشنهاد می شود مقاله آموزش نصب کلید و پریز را بخوانید.
چگونه از ترمینال برقی ریلی استفاده کنیم؟
در خصوص نحوه استفاده از ترمینال برق ریلی باید گفت: هنگامی که شما این نوع ترمینال برق را بر روی تابلوی برق وصل می‌کنید، باید سیم ورودی (که بهتر است آن را وایرشو کنید) را داخل یکی از سلول‌های ترمینال قرار دهید و به کمک سیم‌گیر یا پیچ، آن را به سلول ترمینال برق محکم ببندید. سیم خروجی را در سلول دیگری از ترمینال قرار داده و به همین روش محکم کنید.ترمینال برق ریلی وظیفه دارد دو سیم را به‌گونه‌ای به هم متصل کند که در صورت بروز هرگونه مشکلی بتوان آن را به راحتی برطرف نمود. شما می‌توانید با استفاده از جامپر هم از یک ورودی چندین خروجی بگیرید. البته بهتر به یاد داشته باشید که وجود جامپر در ترمینال برق ریلی به معنای اتصال ورودی یک سلول ترمینال به ورودی سلول دیگر آن است.
4. ترمینال پیچی
ترمینال پیچی در اصل جایگزین بسیار خوبی برای چسب برق است. در اتصالاتی که در بخش اول گفته شد، هرگاه اتصال را در داخل ترمینال پیچی قرارداده و آن را محکم کنند، اتصالی ایمن و استاندارد به وجود می‌آید.در داخل ترمینال پیچی رزوه شده است، در عین حال اطراف ترمینال نیز شیارهایی برای افزایش اصطکاک ایجاد شده تا اتصال را در داخل آن قرارداده و با دست، ترمینال را می‌پیچند تا محکم شود.
در ترمینال پیچی، محاسن ترمینال برق چیست؟
از جمله محاسن ترمینال پیچی، می توان به نصب راحت، نصب سریع، عدم نیاز به وایرشو و قیمت مناسب اشاره کرد.
5. بوشن یا موف
در اتصال‌های سربه سر، بهترین نوع اتصال، استفاده از نوعی ترمینال به نام بوشن یا موف است، این نوع ترمینال، بسته به این که چه نوع سیمی را قرار است به هم متصل کنیم باید جنسی متناسب با همان را انتخاب کنیم.طرز استفاده به این شکل است که ابتدا به اندازه‌ی نصف طول موف، از عایق هر دو سیم جدا می‌کنیم، سپس هر دو سیم را از دو طرف وارد موف کرده و به انبردست، آنها را نگه می‌داریم، در این حال اقدام به پرس کردن موف می‌کنیم.توجه شود که دو سیم بایستی با یکدیگر و نیز با موف هم قطر باشند. 
6. ترمینال ویژه‌ی برق تک فاز
به منظور توزیع و تقسیم بهینه‌ی انرژی الکتریسیته، در تابلوهای برق روشنایی، این ترمینال به کار می‌رود، تمام سیم های خروجی تنها به یک بلوک متصل می‌شوند.
جنس ترمینال برق چیست؟
جنس ترمینال های برق غالباً از موادی انتخاب می‌شوند که دارای خواص زیر باشند:
- کاملاً عایق باشند.
- بادوام باشند، با ضربه و خمیدگی لهیده و شکسته نشوند.
- در برابر حرارت مقاوم باشند.
- ارزان باشند، چون در سیم کشی یک ساختمان ساده، تعداد بسیاری از این ترمینال‌ها استفاده می‌شود. پیشنهاد می شود درباره تاسیسات الکتریکی ساختمان بخوانید.
با توجه به مطالبی که گفته شد، جنس ترمینال برق چیست؟
- مواد ترموپلاستیکی ( پلی آمید)، این ماده می بایست، عاری از مواد کلوراین، برومین و فلوئوراین و همچنین هالوژن باشد. به نحوی که حتی در دمای تا 850 درجه ی سانتی گراد نیز مشتعل نشود.
- جنس المنت فلزی ترمینال بهتر است از فولاد ضدزنگ گالوانیزه پسیو شده باشد.
- گاهی نیز جنس عایق ترمینال ها از ترموپلاستیک سخت انتخاب می شود که گرید آنUL94 V-2 است.
- پی وی سی، PVC
- پلی اتیلن
برخی از سوالات متداول
1. ترمینال برق چیست؟
امروزه در استانداردهای برق‌کشی، پیچیدن سیم‌ها برای ایجاد اتصال الکتریکی و پوشاندن آنها با چسب الکتریکی منع قانونی دارد. استفاده از انواع ترمینال‌های برق به این منظور ضمن این که کاملاً ایمن و محکم است، بارها و بارها قابلیت باز و بسته شدن دارد.
2. جنس ترمینال برق چیست؟
جنس ترمینال های برق غالباً از موادی انتخاب می‌شوند که دارای خواص زیر باشند: کاملاً عایق باشند - بادوام باشند، با ضربه و خمیدگی لهیده و شکسته نشوند - در برابر حرارت مقاوم باشند و ارزان باشند.
